اسپکولوم یا (speculum) وسیله‌ای جهت کنار زدن بافتها حفرات و فراهم آوردن دید بهتر هنگام معاینه است.این وسیله اولینبار توسط یونانی‌ها و روس‌ها ساخته شده است. پرکاربردترین اسپکولوم ، اسپکولوم واژینال است، هرچند اسپکولوم بینی، رکتوم ، گوشی و دهانی نیز هنگام معاینه بکار میروند.   در خانم‌ها برای انجام معاینات پزشکی واژن و دهانه رحم، همچنین در مواردی در روند انجام عمل‌های جراحی در این نواحی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در دسته وسایل اکارتوری قرار می‌گیرد. اولین اسپکولوم واژینال توسط J. Marion Sims  در سال 1836 در آمریکا ساخته شد. این وسیله اغلب جنس پلاستیکی داشته و یکبار مصرف است، هرچند جنس فلزی آن قابلیت استفاده مکرر را دارد. این وسیله موجب فاصله گرفتن دیواره‌های واژن از یکدیگر شده و بررسی بهتر واژن و دهانه رحم را جهت تشخیص و درمان بیماري‌ها ممکن می‌سازد. برای مشاهده حفره واژن توسط اسپکولوم نیاز به استفاده از نور است.