دیاپازون وسیله‌ای فلزیست دارای دو شاخه که انتهای آنها به یک پایه مشترک وصل شده است. با وارد شدن ضربه به یکی‌ از شاخه‌ها هوای داخل آن متراکم میشود و از آنجا که ته آن بسته است،این پدیده باعث به وجود آمدن امواج ساکن میشود که صدای آن قابل شنیدن است. بسامد هر دیاپازون ثابت است و به پدیده تشدید مربوط است. از این ابزار در شنوایی سنجی کاربردهای مختلفی‌ از مقایسه شنوایی,تشخیص و تمایز مشکلات حسی و عصبی و تایید گپ دارد.

دیاپازون پزشکی که به آن (tuning fork) هم گفته می‌شود، یک وسیله فلزی است که هم در موسیقی و هم در پزشکی از آن استفاده میشود. این ابزار یک ویژگی خاص و متمایز دارد؛ هنگامی که این وسیله مرتعش می‌شود صدا تولید میکند. اما نکته مهم اینجاست که بسامد این صدا همیشه ثابت است. به همین دلیل میتوان از آن در شنوایی سنجی استفاده کرد. از این ابزار می‌توان به منظور بررسی علت مشکل شنوایی هم استفاده کرد. یعنی با استفاده صحیح آن که در ادامه توضیح داده می شود، می توان فهمید مشکل در گوش میانی است یا گوش داخلی. یعنی متخصص شنوایی سنجی بوسیله این ابزار می‌‌تواند بررسی کند که نوع کم شنوایی، کم شنوایی انتقالی است یا حسی-عصبی.

دیاپازون پزشکی را هم میتوان بر اساس بسامد و هم بر اساس جنس بدنه دسته بندی کرد. بر اساس بسامد صوت تولیدی، به طور کلی ۵ مدل از آن موجود است:

• 128 هرتز
• 256 هرتز
• 512 هرتز
• 1024 هرتز
• 2048 هرتز

هر کدام از این ها جهت آزمون و هدف خاصی ساخته شده‌اند و نمی‌توان گفت کدام یک بهتر است. برای مثال برای آزمون وبر اصولا از نوع ۲۵۶ و ۵۱۲ استفاده می‌شود، در حالی که نوع مناسب آزمون رینه معمولا ۵۱۲ هرتز است. جالب است بدانید از ۱۲۸ هرتز معمولا برای تست شنوایی استفاده نمی‌شود. کاربرد نوع ۱۲۸ هرتز بررسی حساس پذیری بدن فرد به ارتعاش است. به این کار sensory test گفته میشود. به طور کلی از انواعی که بسامد کمتری دارند در تست‌ها نورولوژیک استفاده می شود.

معمولا انواع مناسب تست شنوایی بسامد بالاتری دارند. جنس دیاپازون پزشکی معمولا از آلومینیوم است. البته از مواد دیگری نیز برای ساخت آن می‌توان استفاده کرد. کیفیت جنس بدنه عامل بسیار مهمی در تشخیص است. اگر جنس بدنه کیفیت خوبی نداشته باشد بسامد تولیدی همیشه ثابت و یکسان نیست. به همین دلیل ممکن است در یک آزمون صدا بلندتر شنیده شود و نتیجه آزمون اشتباه شود.

از آنجایی که از این وسیله هم برای شنوایی سنجی و هم نورولوژی استفاده می‌شود، شاید برایتان سوال پیش آید که آیا این ۲ متفاوت هستند؟ پاسخ منفیست! هم برای شنوایی سنجی و هم برای نورولوژی از یک نوع استفاده می‌شود. به طور کلی انواع ۲۵۶ هرتز، ۵۱۲ هرتز و ۱۲۸ هرتز پرکاربردترین انواع هستند. در نورولوژی از این ابزار برای شناسایی حساس پذیری استخوان به ارتعاش استفاده می‌شود. در این تست‌ها وجود مشکلات شناختی یا آسیب به نورون‌ها بررسی می‌شود.

با توجه به اینکه انواع مختلف دیاپازون برای مقاصد مختلف استفاده می‌شوند، معمولا ست آن‌ها به فروش می‌رسند. این ست‌ها عموما حاوی ۵ عدد می‌باشند. برای مثال جراحان ارتوپدی از این وسیله برای پیدا کردن و ارزیابی مناطقی از بدن که آسیب دیده‌اند، استفاده می‌کنند. اگر جراح شک داشته باشد که قسمتی از بدن دچار شکستگی شده است، این کار را انجام می‌دهد.

معمولا به این منظور از انواعی با فرکانس پایین استفاده می‌شود. اگر در یک قسمت بدن شکستگی وجود داشته باشد،‌ ارتعاشات سبب ایجاد یک درد تیز و سوزشی می‌شود. همچنین ست دیاپازون پزشکی دارای جنس‌های مختلفی هستند. برای مثال انواع آلومینیومی رایج‌ترین نوع هستند. نوع آلومینیومی صدای بلند و شفافی تولید می‌کند. از طرف دیگر انواع استیلی هم وجود دارد که مقاومت بیشتری دارند و البته وزنشان نیز بیشتر است.

با توجه به اینکه ظاهر دیاپازون بسیار ساده است شاید برایتان سوال شود نحوه استفاده از آن چگونه است؟ به این منظور باید ابتدا مشخص کنیم هدفمان تشخیص چه چیزی است. بر این اساس دو آزمون مهم به نام‌های وبر و رینه داریم. در آزمون وبر هدف ما این است که کیفیت عملکرد دو گوش را با هم بسنجیم. همانطور که گفته شد این ابزار همیشه یک بسامد ثابتی از صوت را تولید می‌کند. یعنی اگر فاصله آن تا دو گوش ثابت باشد، هر دو گوش باید به یک شدت صدا را دریافت کنند.

اگر این چنین نباشد متوجه می‌شویم عملکرد دو گوش یکسان نیست. البته لازم به ذکر است که این آزمون جهت سنجش شنوایی است. بنابراین محیط باید کاملا ساکت باشد. در آزمون رینه به شکل دیگری از دستگاه دیاپازون استفاده می‌شود. همانطور که می‌دانید سرعت حرکت صوت در هوا بیشتر از یک محیط جامد است. فرض کنید یک صدایی تولید شود.

این صدا هم از طریق مجرای گوش شما و هم از طریق استخوان جمجه‌تان به گیرنده‌های شنوایی می‌رسد. اما سرعت حرکت صدا همانطور که گفته شد در مجرای گوش که فقط هوا وجود دارد سریعتر از جمجمه است. این موضوع در حالت نرمال صادق است. اما اگر مشکل کم شنوایی انتقالی وجود داشته باشد برعکس این موضوع اتفاق می‌افتد.

نمایندگی سمعک زیمنس - Audio Service - Hansatn - Oticon

فروش و ارائه سمعک های دیجیتال هوشمند و فراهوشمند

آدرس: اصفهان - خیابان بزرگمهر - ابتدای هشت بهشت غربی - جنب داروخانه دکتر مومنی - ساختمان پزشکی فدک - واحد 103 - ماهان سمعک

تلفن همراه: 09137007503            
تلفن ثابت: 03132683368 - 03132683369